- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

 

 

 

     Ręce są niezwykle istotnym elementem naszego ciała. Dzięki nim jesteśmy w stanie wykonywać wiele czynności i precyzyjnych ruchów. Mamy bowiem możliwość chwytania przedmiotów, wykonywania czynności samoobsługowych, takich jak ubieranie czy mycie się, oraz badania otaczającej nas rzeczywistości. Patrząc na dzieci, zaobserwujemy, jak wielką rolę w ich życiu odgrywają właśnie ręce. Mogą je bowiem brudzić w błocie czy farbach, lepić nimi z plasteliny, modeliny czy masy solnej oraz dotykać wszystkich nowych rzeczy, na które się trafia. Ręce to jedno z najcenniejszych narzędzi poznania. Nie da się więc ukryć, że to prawidłowo rozwijająca się motoryka mała pozwala nabyć umiejętności potrzebne dziecku w okresie edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

Warto jednak pamiętać, że mała motoryka jest umieszczona w rozwoju psycho-motorycznym dziecka, jest jego nieodłącznym elementem. Dlatego też niezwykle ważne jest pamiętanie o tym, że najpierw pojawiają się ruchy duże, a dopiero potem małe i bardziej precyzyjne. Ręce nie pracują w odosobnieniu, a w połączeniu z tułowiem dlatego terapia ręki to ćwiczenia gimnastyczne całego ciała prowadzące do stabilizacji centralnej i swobodnej pracy kończyn. Terapia ręki ma na celu zaangażowanie całej kończyny górnej w wykonywanie niejednorodnych zadań poprawiających jej funkcjonowanie i doskonalenie ruchów precyzyjnych, które przygotowują i prowadzą do jednej z najwyższych funkcji ręki jaką jest pisanie.

Ważne by pamiętać, że ręce pracują w połączeniu z tułowiem, ale także ze wzrokiem, słuchem, dotykiem, bez wpływu nie pozostaje także funkcjonowanie emocjonalne, stąd przyczyn zaburzających pracę ręki jest bardzo dużo i nie wystarczy szukać ich w braku stabilizacji centralnej i swobodnej pracy kończyn, ale także w funkcjach wzrokowych, czy integracji sensorycznej dziecka. Dokładnie diagnozując, co leży u podłoża przyczyn trudności okazuje się często, że potrzebna jest praca zespołowa, wymagająca współpracy wielu specjalistów.

 

Terapia ręki skierowana jest przede wszystkim do dzieci wykazujących:

• nieprawidłową postawę ciała

• problemy z wykonywaniem codziennych czynności tj. picie z kubka, zakładanie, zdejmowanie ubrań, mycie,

• zaburzenie napięcia w obrębie kończyny górnej,

• problemy w układaniu małych przedmiotów, nawlekanie, lepienie plasteliny,

• trudności z planowaniem ruchu,

• wolne tempo uczenia się nowych czynności motorycznych,

• szybkość ruchów nie jest dostosowana do wykonywanego aktualnie zadania,

• problemy w rozwoju czynności grafomotorycznych- rysowanie, kolorowanie,

• zaburzenie koordynacji ruchowej i wzrokowo-ruchowej,

• trudności w osiągnięciu funkcji pisania.

 

Cele w terapii ręki w zależności od diagnozy mogą dotyczyć:

• wzmacniania całego ciała,

• osiągania prawidłowej postawy podczas pracy ręką,

• usprawnianie małej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów dłoni i palców,

• usprawnianie współpracy oko-ręka,

• rozwijanie umiejętności planowania ruchu,

• wspomaganie propriocepcji (czucia głębokiego) oraz czucia powierzchniowego,

• rozwijanie samatognozji (orientacja w schemacie ciała),

• budowania orientacji przestrzennej,

• rozwijania sprawności ruchowej dłoni dziecka,

• osiągania funkcjonalnego chwytu narzędzia pisarskiego,

• rozwijania współpracy i koordynacji pomiędzy rękami,

• nauki lub doskonalenia funkcji rysowania, kolorowania,

• nauki lub doskonalenia funkcji pisania.

•  

  Terapia ręki to nie tylko praca stolikowa i rysowanie szlaczków, wręcz przeciwnie, takie czynności i zadania znajdują się na końcu naszej drogi, kiedy możemy już zaobserwować jakiekolwiek efekty podejmowanych przez nas działań. Pamiętajmy, że rozwój sprawności rąk trwa od pierwszego miesiąca życia, tylko patrząc w całościowy sposób na rękę i jej znaczenie, jesteśmy w stanie osiągnąć sukces.

   

   

                                                                                                                             Terapeuta ręki

                                                                                                                         mgr Katarzyna Bury

   

   

  Literatura:

• A. Giczewska, W. Bartkiewicz, Terapia ręki, Warszawa 2015.

• K. Piotrowska-Madej, A. Żychowicz, Smart Hand Model. Diagnoza i terapia ręki u dzieci, Warszawa 2017